Nocne pocenie się bywa nie tylko mało higieniczne, ale przede wszystkim męczące i nieprzyjemne. Nie musi jednak oznaczać groźnej choroby, może być jedynie spowodowane za wysoką temperaturą panującą w sypialni lub być skutkiem ubocznym jednego z przyjmowanych przez nas leków. Kiedy jednak pocenie się podczas snu stanowi powód do niepokoju i wymaga wizyty u specjalisty?

 

Pocenie się w nocy podczas snu jest pewnym stanem fizjologicznym. Dochodzi w nim do wydzielania się chlorku sodu, z kolei celem zwiększonej ilości potu jest regulacja ciepłoty ciała. W przypadku wielu chorób mogą pojawić się nawet tak zwane zimne poty w nocy lub nadmierne wydzielanie potu. Jednak problemem występowania nieprzyjemnego zjawiska nie zawsze muszą być kłopoty zdrowotne. Pocenie się w czasie snu może powodować przyjmowanie niektórych leków lub złe warunki panujące w naszej sypialni. 

Za pocenie się podczas snu odpowiadają pewne gruczoły, wyróżniamy ich dwa rodzaje: Gruczoły potowe apokrynowe (związane są z mieszkami włosowymi, znajdują się na skórze porośniętej włosami) oraz gruczoły potowe ekrynowe odpowiadające za powstawanie potu na naskórku. Dzielimy je na dwa typy, pierwszy odpowiada za termoregulację organizmu, drugi znajduje się na dłoniach i stopach oraz w dolnych pachwinach. Ich praca zależy przede wszystkim od stopnia ludzkiego stresu i lęku. 

 

Nocne poty — przyczyny problemu

Nie ma chyba osoby, która nie obudziłaby się choć raz w środku nocy lub nad ranem cała zalana potem. W takiej sytuacji od razu doszukujemy się przyczyny tego stanu. Często nawet zaczynamy tworzyć czarne scenariusze i przewidywać groźne dla zdrowia choroby. Okazuje się, że nadmierne pocenie się podczas snu najczęściej jest spowodowane nieodpowiednią temperaturą w pomieszczeniu, w którym śpimy. Często w sypialni, zwłaszcza w okresie jesienno-zimowym, podkręcamy ogrzewanie, aby nie czuć chłodu i zapewnić sobie komfortowy sen. Jest to oczywiście bardzo niewłaściwą czynnością, ponieważ za wysoka temperatura wzmaga wydzielanie się potu. Pocenie podczas snu może również wynikać ze źle dobranej piżamy lub za grubej kołdry. Często dodatkowo nakładamy na nią ciepłe narzuty na łóżko. Okrycia czy też ich poszwy nie zawsze wykonane są z odpowiednich materiałów, dlatego dla naszego komfortu podczas nocnego odpoczynku lepiej wybierać przewiewne tkaniny, jak np. bawełna, jersey czy też coraz bardziej popularny muślin bawełniany lub tkaniny bambusowe.

Niezależnie od panującej pory roku niezbędne jest wietrzenie pokoju każdego dnia, z kolei latem spanie przy otwartym oknie będzie dla nas znacznie przyjemniejsze niż w mało przewiewnym pomieszczeniu. Nocne poty niekiedy wynikają również z przyjmowanych leków, jak na przykład popularnych tabletek przeciwbólowych czy też przeciwzapalnych. Nie są to jednak jedyne preparaty zakłócające nasz sen, do pozostałych zaliczamy również sterydy i liczne antydepresanty. Pocenie nocne pojawia się także po spożyciu niektórych ziół, np. herbatki z czarnego bzu lub kory wierzby, jak i tych na bazie malin. Mało komfortowa sytuacja pojawia się często, kiedy organizm jest osłabiony przez infekcję wirusową lub bakteryjną, której towarzyszą dreszcze i podwyższona temperatura ciała. 

Częste nocne poty u mężczyzn wynikają z małego poziomu testosteronu i wiążą się z andropauzą. Podobna sytuacja dotyczy kobiet i związana jest z menopauzą, której często towarzyszą zimne poty. U dziecka, kiedy problem nie pojawia się często, może oznaczać senne koszmary lub być wynikiem stresu. 

Pocenie się głowy podczas snu u dorosłych nie zawsze oznacza poważną chorobę, niekiedy wynika z mało sprzyjających warunków w pomieszczeniu lub z poduszki, która nie przepuszcza powietrza, dlatego ważne jest, abyśmy właściwie dobierali swoją pościel. Pocenie głowy podczas snu może być przyczyną powstawania łupieżu lub grzybiczego zapalenia skóry, a także niewłaściwej diety bogatej w pikantne przyprawy.

 

Pocenie się w nocy spowodowane groźnymi chorobami

Nadmiernego i ciągłego pocenia się w trakcie snu nie wolno bagatelizować, ponieważ może być ono wynikiem groźnych chorób. Wcześnie wykryte schorzenie daje ogromne szanse na wyleczenie, a nierzadko i na ocalenie życia. Poważnym chorobom, oprócz nadmiernej potliwości, mogą towarzyszyć również inne niepokojące objawy, jak na przykład powiększenie węzłów chłonnych, ogólne osłabienie organizmu, wzmożona senność, czy też męczący kaszel. Pocenie się klatki piersiowej podczas snu i towarzysząca temu podwyższona temperatura ciała niekiedy mogą oznaczać zapalenie płuc lub nawet raka płuc. Nagłe budzenie się w środku nocy z mokrą piżamą lub kołdrą to również niestety wynik nowotworów krwi, dlatego warto obserwować swój organizm i w razie konieczności szybko podjąć odpowiednie kroki.  

Często rano po przebudzeniu zadajemy sobie pytanie: Dlaczego pocę się w nocy? Przyczyną problemu, zwłaszcza u kobiet, nierzadko są zmiany hormonalne i związana z tym nadczynność tarczycy, której towarzyszy drętwienie rąk, szybkie bicie serca, czy też nadmierny spadek masy ciała. Głównym sposobem na złagodzenie skutków choroby jest zastosowanie odpowiedniego leczenia, mającego na celu wyrównanie hormonów. Powinno to odbyć się wyłącznie pod opieką specjalisty, a w tym przypadku endokrynologa.

Coraz więcej osób ma problemy z bezdechami sennymi, czego częstym skutkiem jest nocne pocenie się ciała. Oprócz tego występuje przede wszystkim mocne chrapanie, po czym mamy do czynienia z długo trwającą ciszą i nagłym wybudzeniem się ze snu. Po przebudzeniu narzekamy na silne bóle głowy, nerwowość oraz drażliwość. Bezdechy senne spowodowane są najczęściej otyłością, chorobami tarczycy, nadużywaniem alkoholu oraz nieprawidłową budową górnych dróg oddechowych.

Wśród przyczyn problemu, jakim są nocne poty, nerwica, zły stan emocjonalny, długotrwały stres oraz liczne lęki pojawiają się najczęściej. Jeśli dodatkowo mamy do czynienia z kołataniem serca, uczuciem ucisku w gardle i napięciem mięśni, a także bólem brzucha, nie należy czekać i warto szybko zasięgnąć rady specjalisty, który dobierze prawidłowe leczenie.

Czym są zimne poty i nadmierna potliwość?

Zimne poty pojawiają się nie tylko nocą, ale również w trakcie dnia. Ich cechą charakterystyczną jest chłód odczuwany na całym ciele, niezależnie od panującej temperatury. Zimne poty nie są jednak w żaden sposób powiązane z termoregulacją organizmu. Problem dotyczy przede wszystkim stóp, dłoni i okolic czoła. Spocone ręce, czy też dolne partie nóg mogą wynikać ze stresu, ponieważ w tych częściach ciała znajdują się gruczoły ekrynowe odpowiedzialne za układ adrenergiczny. Zimne poty odczuwalne również w nocy nie muszą być stanem zaburzeń lub niektórych chorób. Ich najczęstszą przyczyną są problemy emocjonalne, stres, nieprawidłowości endokrynologiczne, czy też infekcje. 

Zimno pojawiające się nad ranem, któremu towarzyszy ogólne osłabienie organizmu lub uczucie chłodu w nocy, często bywa objawem rozwijającego się przeziębienia. W takim przypadku najbezpieczniejsze będzie rozgrzanie się i wsparcie odporności poprzez łatwo dostępne, a przede wszystkim naturalne składniki. Należą do nich: Imbir, pieprz cayenne oraz cynamon. Jeżeli pomimo zastosowania domowych sposobów dolegliwości nie ustąpią, należy udać się do lekarza. 

Zimne poty mogą zaobserwować osoby borykające się ze złym funkcjonowaniem układu sercowo-naczyniowego, np. w trakcie udaru mózgu lub zawału serca. Problem pojawia się również w momencie sporej utraty krwi oraz przy gwałtownym spadku ciśnienia tętniczego. Dolegliwość wiąże się również z hipoglikemią, czyli niskim poziomem glukozy we krwi, który dodatkowo powoduje osłabienie, zawroty głowy i utratę przytomności. 

Hiperhydroza, inaczej nadmierna potliwość to dolegliwość, której towarzyszy zwiększone wydzielanie potu podczas różnych chorób, między innymi przy nowotworach. Wyróżniamy dwa typy hiperhydrozy: Pierwotna (uogólniona, ogniskowa) oraz wtórna, która pojawia się przy chorobach zakaźnych, takich jak gruźlica, a także o podłożu endokrynologicznym, czego przykładem jest nadczynność tarczycy.

Aby zmniejszyć uczucie pocenia się, niezbędne jest utrzymanie odpowiedniej higieny ciała, a także stosowanie specjalnych antyperspirantów. W niektórych przypadkach lekarz może przepisać również leki cholinolityczne.  

 

Leczenie nadmiernej potliwości — kiedy trzeba poradzić się specjalisty?

Nadmierna potliwość często bywa krępująca podczas kontaktów międzyludzkich. Dolegliwość niekiedy wywołuje skutki o podłożu natury psychologicznej, co jeszcze bardziej utrudniają mokre dłonie i spływające po czole krople potu. Taki widok nie jest najlepiej odbierany przez osoby z naszego otoczenia, co wywołuje w nas jeszcze większy stres.

Osoby cierpiące na nadmierną potliwość powinny udać się do lekarza, który zdiagnozuje problem i włączy odpowiednie leczenie. Ze względu na inne objawy towarzyszące zimnym potom niezbędna okaże się pomoc specjalisty — endokrynologa, diabetologa lub psychologa, czy nawet psychiatry. 

W mniej skomplikowanych przypadkach, kiedy lekarz wykluczy groźne choroby, może zalecić leczenie uzupełniające, jak na przykład picie naparów z szałwii. Niezbędne będą również zmiany w naszej diecie i całkowite wyeliminowanie z niej alkoholu, cukru oraz kofeiny. Podczas leczenia bardzo ważne jest odpowiednie nawodnienie organizmu, szczególnie zaleca się picie sporej ilości czystej wody. Palenie papierosów również nie jest czymś, co pomoże nam w walce z nadmiernym potem. Kiedy do lekarza udajemy się z powodu potliwości o podłożu stresowym, może on nam zalecić pewne ćwiczenia oddechowe lub nawet medytację. 

Korzystne dla naszego organizmu, a przede wszystkim dla skóry będą kosmetyki i antyperspiranty zawierające w składzie chlorek glinu, którego zadaniem jest zmniejszenie pracy gruczołów potowych. W niektórych przypadkach wskazane będzie przepisanie specjalnych lekarstw zmniejszających wydzielanie potu lub nawet zastrzyki z botoksem.   

 

Pocenie się podczas snu u dzieci

Pocenie się główki dziecka podczas snu najczęściej wiąże się z nieprawidłową pielęgnacją lub wynika ze złego stanu zdrowia, któremu czasem towarzyszą pewne choroby. Przede wszystkim trzeba zachować spokój i upewnić się, czy maluch ma zapewnione odpowiednie warunki do snu. Pomieszczenie, w którym znajduje się jego łóżeczko, nie może być nadmiernie przegrzane, dziecka nie należy okrywać grubą, a tym bardziej wykonaną ze sztucznych materiałów pościelą. Trzeba zadbać także o przewiewne ubranko i pilnować, aby ulubiona przytulanka lub pieluszka nie znajdowały się za blisko główki. Pocenie się dziecka po zaśnięciu najczęściej jest związane ze zmęczeniem podczas ssania piersi lub butelki, jak również z nadmierną aktywnością malucha. 

Spocona główka dziecka podczas snu w przypadku zdrowych, ale szybko rosnących maluchów, których masa ciała jest znacznie większa niż u ich rówieśników, oznacza nieraz za małą podaż witaminy D. Problem z nadmiernym poceniem się nie będzie trwał długo, jeśli odpowiednio zareagujemy i dziecko otrzyma potrzebną dawkę ważnego składnika przyczyniającego się do wzrostu jego kości. Oczywiście o zwiększeniu dawki witaminy D nie możemy decydować sami, a jedynie po konsultacji z pediatrą. Lekarz początkowo zbada niemowlaka, może również zlecić badania laboratoryjne i przeprowadzi z nami wywiad odnośnie jego diety. 

Pocenie się dziecka w nocy niekiedy wynika także z rozwijających się w małym organizmie choroby. Jedną z nich jest niedokrwistość, czyli tak zwana anemia. Jej przyczyną może być szybki wzrost malucha lub dieta uboga w potrzebne składniki odżywcze, takie jak żelazo. Aby rozpoznać schorzenie, niezbędna będzie wizyta u specjalisty i wykonanie badań krwi. Dopiero po otrzymaniu wyników lekarz zdecyduje o dalszym leczeniu i przepisze odpowiednie preparaty pozwalające na całkowite pozbycie się choroby. 

Kiedy dziecko poci się podczas snu, warto przyjrzeć się jego diecie. Często problem dotyczy osób będących alergikami. Dzieci najczęściej uczula mleko krowie i jego pochodne. Uczuleniu mogą towarzyszyć również czerwone wykwity na skórze lub suchość naskórka. Rodzic bez podstawowych badań nie może decydować się na wykluczenie z diety głównego składnika, jakim jest nabiał, potrzeba do tego porady specjalisty. Jeśli jednak okaże się, że nasze przypuszczenia się sprawdziły i dziecko jest alergikiem, nie musimy się martwić, że od tej pory pożywienie malucha będzie ubogie w potrzebne składniki odżywcze. Pediatra zaleci włączenie produktu zastępczego, który w składzie będzie miał wszystkie witaminy i minerały. Warto pamiętać, że alergia u dziecka to nie tylko nietolerancja produktów dostarczanych w pożywieniu. W przypadku maluchów, jak i osób dorosłych, możemy również mówić o alergii wziewnej. Do pełnej diagnostyki niezbędne jest wykonanie testów skórnych oraz badania laboratoryjnego.

Zimne poty u niemowlaka mogą być również przyczyną infekcji wirusowej, której najczęściej towarzyszy podwyższona temperatura ciała. Po podaniu maluchowi odpowiedniego leku następuje zbicie gorączki, co w efekcie prowadzi do wydzielania się potu. Problem potliwości może wynikać także z uwarunkowań genetycznych. Kiedy my sami mieliśmy w dzieciństwie podobne sytuacje i nie towarzyszyły temu żadne choroby ani inne dolegliwości, warto przeczekać, aż nocna potliwość sama ustąpi. Kiedy dziecko się poci w pierwszej fazie snu, szczególnie w okolicach rąk i stóp, możemy stwierdzić, że jego system termoregulacji nie jest jeszcze w pełni ukształtowany. W głównej mierze dotyczy to niemowląt i malutkich dzieci.